Trên thế giới, dịch Covid-19 đang diễn biến phức tạp và khó lường. Tại Việt Nam đã xuất hiện biến chủng mới của virus SARS-CoV-2 từ Anh làm tăng tốc độ lây truyền lên 70%. Vậy làm thế nào để giữ vững thành quả chống dịch, để Việt Nam đón một cái Tết an lành, đồng chí Đỗ Xuân Tuyên, Thứ trưởng Bộ Y tế đã có cuộc trao đổi với báo chí xung quanh vấn đề này.

Nguy cơ lây nhiễm dịch từ những người nhập cảnh là rất lớn

Phóng viên: Ông đánh giá như thế nào về nguy cơ lây dịch Covid-19 từ những người nhập cảnh trái phép vào Việt Nam thời gian qua. Đặc biệt là 9 người nhập cảnh trái phép từ Myanmar về Việt Nam?

Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên: 9 người nhập cảnh trái phép từ Myanmar về Việt Nam thời gian qua đều là các trường hợp nhập cảnh trái phép qua đường mòn, lối mở. Khi phát hiện trường hợp nhập cảnh đầu tiên vào Vĩnh Long dương tính với virus SARS-CoV-2, ngành Y tế đã tiến hành ngay công tác truy vết, khoanh vùng để cách ly các trường hợp F1, F2. Tuy nhiên, chúng ta không thể chủ quan vì nguy cơ lây nhiễm từ nhóm người này vẫn còn khi các trường hợp F1, F2 chưa hết 14 ngày cách ly, hoặc các địa điểm mà 9 người này đã từng di chuyển chúng ta chưa tìm thấy hết người tiếp xúc, vẫn tiếp tục truy vết. Vì vậy, người dân không được lơ là phòng dịch, đặc biệt người dân ở các địa phương mà nhóm người này đi đến, hãy thực hiện theo Thông điệp 5K của Bộ Y tế, đó là: Khẩu trang - Khử khuẩn - Khoảng cách - Không tập trung - Khai báo y tế.

Phóng viên: Tình hình dịch Covid-19 trên thế giới cũng như ở Việt Nam đang diễn biến rất phức tạp? Ông có những cảnh báo gì khi Tết đang cận kề?

Bộ đội Biên phòng cửa khẩu Trà Lĩnh (Cao Bằng) nhắc nhở, tuyên truyền người dân địa phương phòng, chống dịch Covid-19. Ảnh: nhandan.com.vn.

Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên: Hiện nay chúng ta không có ca mắc trong cộng đồng, nhưng ngành Y tế luôn xác định, nguy cơ dịch xâm nhập từ bên ngoài vào rất lớn, cả từ người nhập cảnh hợp pháp và người nhập cảnh trái phép. Với người nhập cảnh hợp pháp, nếu họ không tuân thủ đúng quy định cách ly, dịch sẽ lây nhiễm chéo trong khu cách ly, hoặc lọt ra cộng đồng. Đặc biệt là những người cách ly tại nhà, tại khách sạn, nếu không được giám sát chặt chẽ, người cách ly không tuân thủ thì rất dễ lây bệnh cho người xung quanh. Còn người nhập cảnh trái phép, chỉ cần một người mang mầm bệnh vào cộng đồng mà chúng ta không biết thì rất nguy hiểm. Đặc biệt là người mang mầm bệnh tiếp xúc với nhiều người, rất dễ lây lan theo cấp số nhân, cuối cùng là dịch bùng phát. Đến lúc đó, hệ thống y tế phải chạy theo để điều tra dịch tễ, truy vết rất vất vả, công tác khoanh vùng cũng rất khó khăn. Đây là hậu quả khôn lường nếu mầm bệnh lây lan vào cơ sở y tế, nơi có nhiều bệnh nhân nặng điều trị. Bên cạnh đó, nhóm người nhập cảnh trái phép vào nước ta vừa qua là một cảnh báo sâu sắc để chúng ta phải tăng cường phát hiện, ngăn chặn và kiểm soát người nhập cảnh trái phép lên cấp độ cao hơn. Hệ thống y tế, chính quyền địa phương, Ban Chỉ đạo chống dịch của nhiều tỉnh, thành phố trong những ngày qua phải huy động nhân lực, tiền của vào truy vết, chống dịch, chưa kể còn liên lụy đến bao nhiêu người trong cộng đồng phải cách ly.

Tăng cường tuần tra, kiểm soát các tuyến biên giới phòng, chống dịch Covid-19

Phóng viên: Từ nay đến Tết Nguyên đán nhu cầu đi lại của người dân tăng rất cao, đặc biệt người Việt ở nước ngoài muốn về quê ăn Tết, sẽ làm gia tăng nguy cơ lây dịch Covid-19. Vậy ngành Y tế đã có biện pháp gì để ngăn chặn dịch lây lan? 

Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên: Để ngăn chặn tình trạng xuất nhập cảnh trái phép, trước tiên là phải tăng cường lực lượng chốt chặn ở các tuyến biên giới. Từ đầu năm 2020, Bộ đội Biên phòng đã triển khai 1.600 tổ chốt ở các tuyến biên giới, vào trong nội địa có lực lượng Công an kiểm soát. Vì vậy, từ nay đến Tết Nguyên đán, các lực lượng này cần tiếp tục duy trì và bố trí thêm lực lượng tuần tra kiểm soát ở tuyến biên giới, đặc biệt là đường mòn, lối mở của biên giới phía Bắc, Tây Nam để kịp thời phát hiện, ngăn chặn người nhập cảnh trái phép, hoặc các đường dây, ổ nhóm đưa người xuất nhập cảnh trái phép.

Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch các địa phương có tuyến biên giới đường bộ, tuyến đường biển cũng phải tăng cường trách nhiệm lên cao hơn nữa, tuyên truyền đến mọi gia đình có những người thân ở nước ngoài, nếu có nhu cầu về nước phải theo con đường chính thống, hợp pháp, thực hiện nghiêm các biện pháp cách ly, không thể vì ngại cách ly mà gây nguy hiểm cho cộng đồng.

Phóng viên: Để đảm bảo cho người dân đón Tết Nguyên đán Tân Sửu an lành, ngành Y tế có những khuyến cáo gì cho người dân thưa ông?

Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên: Để đảm bảo cho người dân được đón Tết an toàn, từ ngày 23-12-2020, Bộ Y tế triển khai đợt cao điểm phòng, chống dịch Covid-19. Cụ thể, toàn ngành Y tế đặt công tác chống dịch lên cao nhất, đảm bảo giữ được thành quả, với mục tiêu không để lây dịch Covid-19 trong cộng đồng. Bên cạnh đó, các địa phương, các lực lượng tuyến đầu cũng tăng cường đảm bảo phòng, chống dịch Covid-19 lên mức cao nhất.

Để đảm bảo cho người dân đón Tết Nguyên đán Tân Sửu an lành, ngành Y tế đã chuẩn bị kịch bản ứng phó với tất cả các tình huống, đặc biệt là tình huống xấu, bất ngờ. Bộ Y tế chỉ đạo Sở Y tế các địa phương luôn chuẩn bị cho tình huống xấu vì không biết Covid-19 xuất hiện ở đâu, lúc nào, trong lúc này phải tăng cường chuẩn bị, tập huấn cho nhân viên y tế lấy mẫu trên diện rộng. Việc lấy mẫu nhanh thì mới đẩy nhanh công suất xét nghiệm, sớm sàng lọc phát hiện ca bệnh, cách ly và điều trị. Bên cạnh đó, phải đảm bảo cơ sở điều trị trong trường hợp có Covid-19. Trong cuộc họp trực tuyến với Sở Y tế 63 tỉnh, thành mới đây, lãnh đạo Bộ Y tế đã đề nghị các địa phương phải có kịch bản khoanh vùng, cách ly nếu phát hiện trường hợp Covid-19 trong cơ sở y tế. Nếu không chuẩn bị kịch bản kỹ lưỡng, khi dịch xảy ra sẽ bị cuống. Đặc biệt, với những tỉnh chỉ có 1 đến 2 bệnh viện, phải chuẩn bị sẵn sàng phương án chuyển bệnh nhân đi đâu điều trị nếu bệnh viện bị phong tỏa. Vì  vậy, chúng ta phải chuẩn bị tốt kịch bản, khi có dịch sẽ ứng phó được, bởi nếu dịch xảy ra cùng lúc tại nhiều địa phương, Bộ Y tế không đủ người để chi viện cho từng địa phương được. Đồng thời, ngành Y tế tiếp tục huy động sự vào cuộc của cộng đồng, tăng cường giáo dục, khuyến cáo người dân thực hiện thông điệp 5K của Bộ Y tế.

TRẦN HẰNG - VƯƠNG THÚY (thực hiện)